Wydział do spraw Terroryzmu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji – reportaż

Dodane przez admin dnia 09/17/2005 w kategorii Antyterroryzm, Przeciwdziałanie terroryzmowi w Polsce | komentarze

Od 11 września 2001 roku trwa nieustająca debata nad kształtem systemu przeciwdziałania terroryzmowi w Polsce. W ciągu tego czasu doszło do wielu korzystnych zmian, widoczny jednak był brak pomysłu na to, jak ma wyglądać ten system. Najbardziej niedopracowanym był element koordynacji. Najsprawniej nie działała także analiza, pozwalająca na przygotowanie planów działania przede wszystkim na szczeblu strategicznym.

W czerwcu 2005 roku w Departamencie Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji powstał Wydział ds. Terroryzmu. Jego głównymi zadaniami są właśnie analiza informacji związanych z terroryzmem i koordynacja funkcjonowania elementów systemu przeciwdziałania terroryzmowi w Polsce podległych MSWiA. Naczelnikiem nowego Wydziału został Krzysztof Liedel*, który przez ostatni rok pracował w Międzyresortowym Centrum ds. Zwalczania Przestępczości Zorganizowanej i Międzynarodowego Terroryzmu, ale także zajmował się pracą naukową w Instytucie Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk. Stanęło przed nim zadanie stworzenia zespołu, który sprostałby zadaniom postawionym przed Wydziałem. Nie było to proste, zwarzywszy na małą ilość specjalistów-fachowców zajmujących się problemem terroryzmu w Polsce. Wkrótce jednak udało się zebrać grupę osób, wcześniej pracujących między innymi w policji, czy Departamencie Współpracy Międzynarodowej MSWiA, mających odpowiednie, wysokie, kwalifikacje i bogate doświadczenie, do podjęcia pracy w nowotworzonym Wydziale.
Działalność Wydziału ds. Terroryzmu polega głównie na analizach przeprowadzanych dla Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczących całokształtu zagadnienia terroryzmu, ale także na koordynacji funkcjonowania elementów systemu przeciwdziałania terroryzmowi w służbach jemu podległych. Ważnym zadaniem Wydziału jest także organizowanie współpracy zagranicznej związanej ze zwalczaniem terroryzmu. Tu przykładem może być współpraca w ramach polsko-amerykańskiej grupy roboczej do spraw zwalczania terroryzmu. Jeżeli zaś chodzi o działalność analityczną, to Wydział dokonał niedawno analizy dotyczącej obiegu informacji w służbach przeciwdziałających terroryzmowi i resortach sprawujących nad nimi nadzór. Wnioski z tej analizy przyczyniły się do powstania przy Międzyresortowym Centrum ds. ZPZiMT zespołu zadaniowego, mającego wypracować mechanizmy usprawniające wymianę informacji. Pracownicy Wydziału starają się obserwować wszystko, co dzieje się zarówno w kwestiach zamachów terrorystycznych, jak i związanych z przeciwdziałaniem im. Innym zadaniem postawionym przed Wydziałem jest opiniowanie różnego rodzaju rozwiązań i aktów prawnych, w tym wszelkich aktów międzynarodowych, które Polska ma podpisać. Tym samym działalność Wydziału definiowana jest jako szczebel strategiczny i taktyczny w systemie przeciwdziałania terroryzmowi w Polsce. Natomiast w kwestii operacyjnej korzysta z materiałów zbieranych z mediów, przekazywanych przez inne kraje, ale również materiałów operacyjnych służb podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Wydział udziela także wsparcia merytorycznego instytucją podległym MSWiA. Ma to nie bagatelne znaczenie, ponieważ terroryzm jest bardzo interdyscyplinarnym zagadnieniem i nie sposób, aby byli eksperci, znający się na wszystkim, związanym z terroryzmem. Wydział, poprzez swoje działanie, ma kontakt z wieloma naukowcami, zajmującymi się badaniami nad problemem terroryzmu w razie potrzeby może służyć pomocą.

Powszechna w mediach jest opinia, jakoby Polska była nie „na czasie” z nowoczesnymi rozwiązaniami w kwestii przeciwdziałania terroryzmowi, jednak jak twierdzi Krzysztof Liedel: „Wydział prowadzi analizy dotyczące tego, co się dzieje na świecie, nowych rozwiązań prawnych, nowych metod i technik zwalczania terroryzmu oraz technologicznych rozwiązań”. Wyciąganie z tego wniosków, które następnie są przekazywane Ministrowi daje z całą pewnością podstawy, aby sądzić, że przygotowanie Polski na zamach terrorystyczny jest coraz lepsze. Wśród osób, zajmujących się problemem terroryzmu pojawiają się opinie, że gdyby nie bariera finansowa – odwieczny problem wszystkich dziedzin życia wspomaganych przez polski budżet – w Polsce można byłoby stworzyć system dużo lepszy niż amerykański, jednak wyzwaniem nie jest wydawanie olbrzymich sum pieniędzy na zabezpieczenia i zmiany strukturalne – wyzwaniem jest stworzenie prostych i niezawodnych rozwiązań, które skutecznie zapobiegałyby atakom. Jest to trudne zadanie, któremu Wydział musi sprostać.

Wydział odpowiada również za stronę praktyczną niektórych przedsięwzięć związanych z budową systemu, szczególnie jeżeli chodzi o organizowanie współpracy z zagranicą, chociażby w zakresie szkolenia. Wśród zadań możemy znaleźć także przygotowywanie ćwiczeń antyterrorystycznych. Do tej pory pracownicy Wydziału uczestniczyli we wszystkich większych ćwiczeniach z tego zakresu jako obserwatorzy.

Pracownicy Wydziału funkcjonują jednocześnie w Zespole Zadaniowym ds. Koordynacji Współpracy w Przeciwdziałaniu Terroryzmowi Międzyresortowego Centrum ds. Zwalczania Przestępczości Zorganizowanej i Międzynarodowego Terroryzmu. Warto zauważyć, że Międzyresortowe Centrum zbiera bardzo pochlebne oceny zarówno wśród polskich polityków, jak i zagranicznych obserwatorów, jako ciało koordynujące funkcjonowanie służb odpowiedzialnych za zwalczanie terroryzmu. Wydział obsługuje więc Międzyresortowe Centrum, na którego czele stoi Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Wśród opinii niektórych osób pośrednio zajmujących się zwalczaniem terroryzmu, pojawiły się głosy, że nie potrzeba w Polsce tworzenia zbyt wielu jednostek organizacyjnych, zajmujących się problemem terroryzmu. Pojawiają się bowiem trudności z koordynacją, a zbytnie rozdrobnienie powoduje osłabienie całości struktury. Jednak, jak odpowiada na te zarzuty naczelnik Wydziału, „Wynika to z nieznajomości funkcjonowania administracji publicznej oraz systemu przeciwdziałania terroryzmowi w Polsce”. Konieczność istnienia komórki organizacyjnej w MSWiA zajmującej się problemem terroryzmu podyktowana jest złożonością tego problemu. Ministerstwo nie zajmuje się bowiem stroną typowo praktyczną – do zadań operacyjnych służą wyspecjalizowane służby, nad większością których MSWiA sprawuje nadzór. Problem terroryzmu nie może być traktowany jako niewielki wycinek działalności na rzecz bezpieczeństwa publicznego, zaś jego zwalczanie nie ogranicza się wyłącznie do funkcjonowania pododdziałów antyterrorystycznych.

autor: Szymon Wudarski

* – Krzysztof Liedel z wykształcenia jest prawnikiem, od 17 lat pracuje w policji. Jest także wicedyrektorem do spraw programowych Centrum Badań nad Terroryzmem Collegium Civitas, pracuje naukowo nad zagadnieniem terroryzmu w Instytucie Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk. Ukończył kurs rozpoznania antyterrorystycznego Scotland Yardu a także studia podyplomowe w zakresie organizacji i zarządzania w Wojskowej Akademii Technicznej oraz w zakresie bezpieczeństwa informacyjnego w Akademii Obrony Narodowej. Jest również ekspertem ONZ ds. terroryzmu międzynarodowego. Ma na swoim koncie wiele publikacji naukowych dotyczących terroryzmu międzynarodowego i jego zwalczania oraz bezpieczeństwa informacyjnego państwa.

Comments are closed.