Walka z terroryzmem w Polsce i na świecie…[sprawozdanie]

Dodane przez admin dnia 10/19/2006 w kategorii Sprawozdania | komentarze

Sympozjum naukowe zatytułowane „Walka z terroryzmem w Polsce i na świecie w dobie ewaluacji potencjalnych zagrożeń” jest drugim z kolei projektem dotyczącym szeroko pojętej tematyki terroryzmu, zrealizowanym wspólnie przez Instytut Politologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Koło Naukowe Studentów Politologii UMK oraz serwis informacyjno-naukowy www.terroryzm.com.

Fot. Ania Niwczyk

Celem spotkania naukowców z praktykami zajmującymi się z racji pełnionego zawodu walką z terroryzmem była integracja środowisk i zapoznanie się z kierunkami zmian w Polsce, zmierzających do zapobiegania i zwalczania groźby terroryzmu. Podczas sympozjum próbowano odpowiedzieć na pytania: jak Polska jest przygotowana do zwalczania terroryzmu? Jak poważne jest zagrożenie naszego kraju terroryzmem? Jakie są pomysły budowania systemu przeciwdziałania terroryzmowi w Polsce i dokąd one zmierzają? Jaka jest rola służb miejskich w systemie przeciwdziałania terroryzmowi? Czy w Polsce potrzebna jest reforma policji, mająca dostosować jej struktury do nowych realiów walki z terroryzmem? Jaka jest rola międzynarodowej współpracy w kwestii zwalczania terroryzmu przez Polskę? Jaką rolę odgrywa nasz kraj w tematyce zwalczania terroryzmu w Unii Europejskiej?

Fot. Ania Niwczyk

Na te pytania nie było oczywiście jednoznacznej odpowiedzi. Uczestnicy spotkania stanowili przekrój służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i ochronę państwa oraz ośrodki naukowe zajmujące się badaniami nad problematyką terroryzmu (w szczególności zaś były to osoby skupione wokół Centrum Badań nad Terroryzmem Collegium Civitas).

Fot. Ania Niwczyk

Sympozjum, pomyślane jako forum wymiany myśli i doświadczeń, miało przede wszystkim charakter debaty – widoczne było to przede wszystkim w pierwszej, moderowanej, części poświęconej tematyce Polski wobec terroryzmu. W tej części wartościowym głosem rozpoczął dr Bartosz Bolechów z Uniwersytetu Wrocławskiego, który mówił o trudnej konieczności istnienia polityki antyterrorystycznej. Wtórował mu Krzysztof Liedel – Naczelnik Wydziału ds. Terroryzmu MSWiA oraz w-ce dyrektor ds. programowych Centrum Badań nad Terroryzmem Collegium Civitas – opierając się na własnych doświadczeniach związanych z budowaniem w Polsce systemu przeciwdziałania terroryzmowi i problemach z nierzetelnymi analizami, spotykanymi w mediach. Następną osobą, która zabrała głos był dr Robert Borkowski z AGH, który poruszył tematy teoretyczne – między innymi różnicę między anty- a kontrterroryzmem, która to z racji błędów w nazewnictwie i braku precyzji w mediach jest często mylona, co wpływa później między innymi na wypaczony obraz roli pododdziałów Antyterrorystycznych w systemie w oczach postronnych obserwatorów. W dyskusję włączył się następnie Michał Narojek, który mówił o współpracy Polski z zagranicą, ale także odniósł się do potrzeby edukacji, szczególnie, że miał niedawno okazję brać udział w kilkutygodniowym szkoleniu zorganizowanym przez fundację George’a Marshalla. Swoimi spostrzeżeniami w dyskusji dzielił się również Michał Piekarski z Dolnośląskiego Ośrodka Studiów Strategicznych – dotyczyły one przede wszystkim aspektu zabezpieczenia Polski, poruszył również tematykę bezpieczeństwa zewnętrznego, którą rozwinął mjr Robert Gawryś z Komendy Głównej Straży Granicznej. Dyskusja przebiegała w miłej atmosferze, choć poruszane kwestie miały często charakter kontrowersyjny – głównie z tego względu, iż na sali byli przedstawiciele wielu służb i instytucji, odpowiedzialnych za różne płaszczyzny zwalczania terroryzmu.

Fot. Łukasz Piotrowski

Druga część spotkania składała się z krótkich prezentacji, po których następowała dyskusja. Pierwsze wystąpienie wygłosił Andrzej Mroczek – główny specjalista w Wydziale ds. Terroryzmu Departamentu Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego MSWiA. Dotyczyło ono prawdopodobnych metod i środków zamachu terrorystycznego. Autor w swej prezentacji starał się odpowiedzieć na pytania: czy jesteśmy w stanie przewidzieć jakich środków, metod i taktyk użyją terroryści, aby zaatakować nasz kraj? Czy można, a jeżeli tak, to w jaki sposób, przewidzieć możliwe cele zamachów? Odpowiedź na te pytania jest kluczowa dla planowania działań antyterrorystycznych. Mroczek zastanawiał się również nad celowością prowadzonych w Polsce głośnych ćwiczeń, które uwzględniają jedynie możliwość zamachu z udziałem zakładników, pomijając fakt, że blisko 90% współczesnych zamachów terrorystycznych to zamachy bombowe. Kwestia ta wywołała wiele kontrowersji, bowiem według analiz Michała Piekarskiego zagrożenie terroryzmem zakładniczym jest również wysokie w przypadku Polski. Z drugiej strony – jak odpowiadał prelegent – nikt nie neguje faktu, że zagrożenie terroryzmem zakładniczym istnieje, jednak jest ono nieporównywalnie niższe, niż terroryzmem bombowym. Dyskusja zahaczyła również o aspekt metodologiczny prowadzenia analizy (wątek ten był później kontynuowany w kuluarach podczas przerwy).

Fot. Łukasz Piotrowski

Kolejną prezentację przedstawił Wojciech Grabowski – student Uniwersytetu Gdańskiego oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a także przedstawiciel organizatorów – serwisu www.terroryzm.com. Referat jego nosił tytuł: Rola propagandy w terroryzmie – aspekt medialny (pełen tekst znajduje się na naszych stronach).

Fot. Ania Niwczyk

Grabowski mówił na tematy manipulacji oraz relacji terroryzm-media. Zaznaczył, że siła oddziaływania terroryzmu zależy od jego oprawy medialnej – nie ma bowiem sensu zamach, który nie zostanie zauważony przez światowe, czy przynajmniej krajowe serwisy informacyjne. Wśród ciekawostek prelegent wspomniał np. o przykładzie, kiedy to terroryści w Iraku pokazali zdjęcie lalki amerykańskiego żołnierza, która miała udawać prawdziwego porwanego – widoczna tu manipulacja ze strony terrorystów ukazuje nam, jak łatwo można wpływać na media wykorzystując pewne schematy działania i naiwność dziennikarzy, którzy w poszukiwaniu sensacji nie dochowują należytej staranności. Po tym wystąpieniu w dyskusji zabrał niezwykle wartościowy głos specjalista z zakresu manipulacji strachem – dr Tomasz Białek (który jest również funkcjonariuszem Biura Ochrony Rządu).

Fot. Ania Niwczyk

Ostatnim wystąpieniem przed przerwą była prezentacja mjra Roberta Gawrysia z Komendy Głównej Straży Granicznej, który skupił się na roli i zadaniach tejże formacji w zwalczaniu terroryzmu. Należy tutaj podkreślić, iż rola ta jest bardzo szczególna – nie tylko ze względu na położenie geograficzne Polski, ale także z tego powodu, iż terroryzm w przypadku Polski jest przede wszystkim zagrożeniem zewnętrznym (nie posiadamy w kraju rodzimego terroryzmu).

Po przerwie zaplanowano prezentacje traktujące problem w aspekcie międzynarodowym. Część tą rozpoczęła Anna Niwczyk – studentka ostatniego roku Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni, która przedstawiła dosyć słabo opracowany w Polsce temat terroryzmu morskiego w Azji Południowo-Wschodniej, a konkretnie politykę Malezji, Singapuru oraz Indonezji – krajów najbardziej narażonych, z racji bliskości najbardziej strategicznej cieśniny – Malakka, którą to upodobali sobie zarówno terroryści morscy jak i zwykli piraci. Autorka dokonała między innymi rozróżnienia definicyjnego pomiędzy „terroryzmem morskim” a właśnie „piractwem”. Temat również spotkał się z pytaniami z sali i ciekawą dyskusją, choć z racji małej ilości czasu niestety ograniczoną.

Fot. Ania Niwczyk

Fot. Łukasz Piotrowski

Przedostatnie wystąpienie wygłosił Damian Szlachter – absolwent stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Wrocławskim. Dotyczyło ono przyszłości walki z terroryzmem w Unii Europejskiej. Autor skupił się na prawnych aspektach działalności UE względem terroryzmu oraz próbach międzynarodowego porozumienia w tej kwestii na forum organizacji. Omówił również reakcję na zamachy z 7 lipca 2005 roku, a także zarys prezydencji brytyjskiej i jej znaczenie dla wysiłków zmierzających do promowania UE w tej materii. Do dyskusji po tym referacie aktywnie włączył się Michał Narojek, który z racji wykonywanej pracy zajmuje się tą problematyką – zainteresowanie wzbudziło przede wszystkim nowatorskie podejście Szlachtera do tego problemu (pełną wersję referatu można również przeczytać na stronach www.terroryzm.com).

Fot. Ania Niwczyk

Ostatnia prezentacja przygotowana została przez Michała Piekarskiego – przedstawiciela Dolnośląskiego Ośrodka Studiów Strategicznych oraz studenta Uniwersytetu Wrocławskiego. Dotyczyła ona typowo praktycznych aspektów zwalczania terroryzmu – polskich jednostek taktycznych i kontrterrorystycznych. Temat wywołał wielkie poruszenie, ponieważ na sali znajdowali się przedstawiciele m.in. pododdziałów antyterrorystycznych z Gdańska, Warszawy czy Wrocławia. Wiele kontrowersji wywołała interpretacja przepisów odnośnie użycia broni przez snajperów – do dyskusji włączył się Jerzy Smoczyński – naczelnik Wydziału Realizacyjnego Komendy Stołecznej Policji. Poruszono również kwestię szturmu na moskiewski teatr na Dubrowce, co wywołało także ożywienie na sali. Niestety i w tym miejscu czas był nieubłagany i dyskusja mimo swego burzliwego przebiegu musiała zostać zakończona.

Podsumowując trzeba stwierdzić, że przedsięwzięcie udało się, choć jak zwykle były pewne niedociągnięcia (w tym organizacyjne).

– Wielką zaletą toruńskich spotkań jest możliwość wymiany doświadczeń między praktykami a środowiskiem naukowym. Obie strony wiele mogą się od siebie nauczyć – jak podkreśla Michał Narojek. Wśród pozostałych gości przeważały również pozytywne odczucia.

Jak zauważa z kolei Andrzej Mroczek

– Toruńskie spotkania nabierają profesjonalnego charakteru i myślę, że w przyszłości będą stanowiły ważny ośrodek scalający środowiska zajmujące się zagadnieniem terroryzmu tak w aspekcie praktycznym jak i teoretycznym. Niezwykle istotym elementem działań antyterrorystycznych jest właśnie edukacja. Uważam jednak, że bez opracowania programu i systematyki w zakresie edukacji antyterrorystycznej niewiele jesteśmy w stanie zrobić – zakończył.

Fot. wdr

Mamy nadzieję, że nie będzie to ostatnie tego typu spotkanie w Toruniu i że widoczna potrzeba integracji środowisk akademickich ze środowiskami naukowymi, a także samych środowisk naukowych zajmujących się interdyscyplinarnie badaniem terroryzmu będzie mogła być realizowana.

___________________________________________

Instytut Politologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Koło Naukowe Studentów Politologii UMK

oraz

www.terroryzm.com

Sympozjum naukowe pt.:

”Walka z terroryzmem w Polsce i na świecie
w dobie ewaluacji potencjalnych zagrożeń”

24 listopada 2005 roku
Instytut Politologii UMK
ul. Batorego 39L

Program sympozjum:

9.30 – powitanie gości

9.40 – debata panelowa nt. Polska wobec terroryzmu (Krzysztof Liedel – Wydział ds. Terroryzmu MSWiA, Michał Narojek – Departament Współpracy Międzynarodowej MSWiA, dr Robert Borkowski – AGH Kraków, dr Bartosz Bolechów – UWr, dr Tomasz Białek),

10.45 – 11.00 – przerwa na kawę

11.00 – prezentacje:

11.00 – 11.15 – Andrzej Mroczek (Wydział ds. Terroryzmu MSWiA)
Prawdopodobne metody i środki działalności terrorystycznej w aspekcie potencjalnego zagrożenia zamachami na terenie Polski

11.15-11.35 – dyskusja

11.35-11.45 – Wojciech Grabowski (www.terroryzm.com, UG, UMK)
Rola propagandy w terroryzmie – aspekt medialny

11.45-12.05 – dyskusja

12.05-12.30 – mjr Robert Gawryś (KG SG)
Rola i zadania Straży Granicznej w zwalczaniu terroryzmu

12.30 – 13.30 – przerwa na lunch

13.30 – prezentacje:

13.30-13.40 – Anna Niwczyk (Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni)
Zwalczanie terroryzmu morskiego w Azji Południowo-Wschodniej

13.40-14.00 – dyskusja

14.00-14.10 – Damian Szlachter (absolwent UWr)
Aktualne propozycje walki z terroryzmem w Unii Europejskiej

14.10-14.30 – dyskusja

14.30-14.45 – Michał Piekarski (DOSS, UWr)
Jednostki taktyczne i kontrterrorystyczne w Polsce

14.45-15.30 – dyskusja i zakończenie