Terroryzm fundamentalistów islamskich
Obserwowany w ostatnich latach kryzys tożsamości w społeczeństwach muzułmańskich, związany m.in. z pewnym zagubieniem powstałym na skutek nie nadążenia za zbyt szybkim unowocześnieniem niektórych państw arabskich czy załamaniem się tzw. doktryny socjalizmu arabskiego, doprowadził do powrotu do „kultury i wiary przodków”. Sytuacja ta istotnie wpłynęła na rozwój fundamentalizmu islamskiego, przyczyniając się jednocześnie do wzrostu liczby i znaczenia ekstremistycznych ugrupowań islamskich (niekoniecznie stosujących przemoc).
Fundamentalizm jest m.in. wyrazem buntu części społeczeństw islamskich przeciwko wszechobecnym zachodnim wartościom i wzorcom. Niektóre radykalne odłamy fundamentalizmu islamskiego nie są przy tym wolne od idei totalitarnych, a do realizacji swych celów wykorzystują właśnie terroryzm. Według skrajnych ideologów tego ruchu, Zachód uznawany jest za bezbożny i zagrażający islamowi, dlatego też należy zwalczać go również przy użyciu siły. Obiektem szczególnej wrogości ze strony radykalnych fundamentalistów są Stany Zjednoczone utożsamiane jako centrum „pogaństwa i bezbożności” świata zachodniego.
Terroryzm islamski motywowany względami religijnymi oparty jest na zupełnie innym systemie wartości niż ten dominujący jeszcze do niedawna. W przeciwieństwie do „świeckich” terrorystów, fundamentaliści islamscy w znacznie mniejszym stopniu kierują się względami politycznymi. Dążą oni przede wszystkim do zburzenia zachodnich systemów politycznych i wzorców kulturowych, a nie jak terroryści „polityczni” do zmiany stosunków politycznych (z wyjątkiem grup o zabarwieniu anarchistycznym). Sam akt terroru jest według fundamentalistów islamskich wypełnieniem obowiązku religijnego i obroną przed sekularyzacją ze strony świata zachodniego.
Fundamentalizm islamski staje się na niektórych obszarach swoistą alternatywą państwowotwórczą i czynnikiem integrującym społeczeństwa muzułmańskie, odrzucające przejmowanie wzorców kulturalnych i politycznych świata zachodniego. Niemały wpływ na ekspansję fundamentalizmu islamskiego i jego radykalnych odłamów miały ogromne dotacje rządowe ze strony bogatych państw arabskich i prywatne przeznaczane na rozwój tej religii i pozyskiwanie nowych wyznawców – szczególnie na terenach „misyjnych”. Islamskie grupy fundamentalistów potrafią wykorzystywać tę sytuację funkcjonując pod płaszczem ośrodków islamskich i oddziałując na współwyznawców przez odpowiednio dobranych nauczycieli islamu. Przykładem ilustrującym ten sposób działania jest historia organizacji Mudżahedini Kumpulan (KMM) z Malezji, gdzie dwóch przyjezdnych radykalnych imamów, szerząc ortodoksyjną wersję islamu, doprowadziło do utworzenia na bazie części członków KMM nowej – sprzymierzonej z Al-Kaidą – islamskiej organizacji o nazwie Dżimah Islamija.
Na rozwój fundamentalizmu islamskiego rzutuje także postrzeganie przez świat muzułmański konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Jest on coraz częściej oceniany w kategoriach ideologiczno-religijnych i przedstawiany jako nakaz walki z judeochrześcijaństwem i zsekularyzowanym światem Zachodu.
W perspektywie sytuacja ta może doprowadzić również do konfliktów etniczno-religijnych na terenie niektórych państw europejskich.
Do nadrzędnych celów islamskich fundamentalistów można zaliczyć:
- obalenie świeckich, prozachodnich rządów w krajach muzułmańskich (w tym m. in. Egipcie, Algierii, Indonezji) i upowszechnienie islamu oraz modelu państwa religijnego;
- zniszczenie głównych wrogów islamu, za których uważa się Stany Zjednoczone i Izrael;
- zjednoczenie muzułmanów oraz wspieranie ich w przypadku konfliktu z „niewiernymi” w każdym miejscu świata.
W tym kontekście warte jest podkreślenia to, iż hasła formułowane przez aktywistów tego ruchu budzą również niepokój wśród części samej społeczności muzułmańskiej, jak i wielu państw arabskich (np. Algierii, Arabii Saudyjskiej, Maroka). Sytuacja ta świadczy o złożoności świata islamu.
źródło: www.abw.gov.pl