Planowanie fizycznego zabezpieczenia przed zamachami terrorystycznymi z użyciem ładunków wybuchowych

Dodane przez admin dnia 02/23/2005 w kategorii Zamachy terrorystyczne | komentarze

Nie ma wytłumaczenia dla faktu niepodjęcia wszelkich koniecznych środków w celu sprostania zagrożeniu. Jeśli dojdzie do użycia bomby, właściwe planowanie wzbudzi zaufanie do kierownictwa, przekonanie o trosce osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo oraz ograniczy możliwość obrażeń u osób i strat mienia.

Właściwe planowanie może także zmniejszyć groźbę paniki – jednego z uczuć najbardziej udzielających się innym. Gdy do paniki już dojdzie, gwałtownie wzrasta możliwość wystąpienia obrażeń u ludzi i szkód materialnych. W sytuacji zagrożenia bombowego panika jest szczytowym osiągnięciem osoby powiadamiającej o podłożeniu bomby.

W ramach przygotowań do uporania się z przypadkiem użycia bomby, konieczne jest opracowanie dwóch oddzielnych, aczkolwiek wzajemnie ze sobą powiązanych planów, a mianowicie planu zabezpieczenia fizycznego i planu postępowania w przypadku użycia bomby.

Plan postępowania w przypadku użycia bomby przewiduje szczegółowe procedury, jakie należy realizować w przypadku, gdy atak bombowy jest przeprowadzany lub istnieje groźba takiego ataku. Przy sporządzaniu planu należy ustalić ścisły łańcuch dowodzenia lub zależności służbowej. Jedynie poprzez zastosowanie ustalonej organizacji i procedur można uporać się z przypadkiem podłożenia bomby w sposób zapewniający minimum ryzyka dla wszystkich, którzy mogą być na nie narażeni. Ściśle określona hierarchia zależności służbowej wzbudzi poczucie zaufania i pozwoli uniknąć paniki.

Ustalenie łańcucha dowodzenia jest łatwe, jeśli mamy do czynienia z prostą strukturą biura, jednym przedsiębiorstwem i jednym budynkiem. Jednakże nawet w przypadku, gdy mamy do czynienia ze złożoną sytuacją, na przykład z budynkiem zajmowanym przez wiele instytucji, to na konferencji poświęconej planowaniu powinien być obecny przedstawiciel każdej z tych instytucji. Należy wyznaczyć kierującego i wyraźnie określić kolejnych zastępców. Łańcuch dowodzenia należy wydrukować i rozesłać do wszystkich zainteresowanych stron.

Przy planowaniu należy wyznaczyć centrum dowodzenia, które powinno się znaleźć w centrali telefonicznej lub innym punkcie łączności telefonicznej lub radiowej. Personel kierowniczy wyznaczony do obsługi centrum powinien być upoważniony do podejmowania decyzji dotyczących tego, czy należy podjąć akcję w przypadku wystąpienia zagrożenia. Do centrum powinny mieć dostęp tylko te osoby, którym wyznaczono określone obowiązki. Należy również przewidzieć zastępców, na wypadek gdyby ktoś był nieobecny w chwili otrzymania powiadomienia o zagrożeniu. Należy zdobyć aktualny projekt lub plan pięter swojego budynku i przechowywać go w centrum dowodzenia.

Szkolenie jest niezbędne dla właściwego postępowania w przypadku zgłoszenia o podłożeniu bomby. Należy przeszkolić cały personel, a zwłaszcza osoby pracujące w centrali telefonicznej, co należy zrobić w przypadku otrzymania powiadomienia o podłożonej bombie. Bardzo ważną sprawą jest również zorganizowanie i przeszkolenie zespołu ewakuacyjnego, który będzie dyspozycyjny dla centrum dowodzenia i będzie w sposób jasny rozumiał doniosłość swojej roli.

Nie istnieje jeden plan zabezpieczenia, który można by zaadaptować do wszystkich sytuacji. Przedstawione poniżej zalecenia mają na celu zmniejszenie wrażliwości na ataki bombowe.

Zewnętrzna konfiguracja budynku jest bardzo ważna. Niestety, w większości przypadków architekci zwracają niewielką uwagę, lub wręcz wcale nie zwracają uwagi na zabezpieczenia szczególnie mogące pokrzyżować plany zamachowca lub zniechęcić go do ataku bombowego. Jednakże poprzez założenie ogrodzenia i oświetlenia oraz kontrolowanie dostępu można znacznie ograniczyć podatność obiektu na atak bombowy.

Wskazanym jest, aby planowanie zabezpieczenia uwzględniało poniższe elementy:

• Wyznaczenie łańcucha dowodzenia
• Ustalenie centrum dowodzenia.
• Ustalenie podstawowych i zastępczych sposobów komunikowania się.
• Wyraźne ustalenie jak i przez kogo zagrożenie wybuchem bomby będzie oceniane.
• Ustalenie jaki procedury będą stosowane gdy nadejdzie powiadomienie o podłożeniu bomby lub gdy znalezione zostanie podejrzane urządzenie.
• Zapewnić dostatecznie elastyczny plan ewakuacji, aby można był ominąć miejsca podejrzewanego jako niebezpieczne.
• Wyznaczyć obszary, które mają zostać przeszukane.
• Ustalić procedurę zgłaszania i kontroli postępu przeszukania oraz metodę doprowadzenia policjantów do miejsca, w którym znajduje się podejrzany pakunek.
• Dysponować odpowiednim planem na wypadek, gdyby bomba wybuchła.
• Ustalić prostą procedurę postępowania dla osoby odbierającej zgłoszenie o podłożeniu bomby.
• Dokonać przeglądu planu zabezpieczenia fizycznego w połączeniu z planem postępowania w przypadku zagrożenia bombowego.

Centrum dowodzenia:

• Wyznaczyć podstawowe i zastępcze miejsce dla centrum dowodzenia.
• Wyznaczyć personel i określić zakres jego uprawnień.
• Ustalić metodę określania aktualnego miejsca działania zespołów prowadzących przeszukanie.
• Prowadzić listę prawdopodobnych miejsce podłożenia bomby.
• Przechowywać w centrum plany pięter.
• Ustalić podstawowe i zastępcze metody komunikowania się. (Ostrzeżenie – stosowanie krótkofalówki może spowodować wcześniejszą detonację spłonki elektrycznej.)
• Należy przygotować plan utworzenia centrum dowodzenia w sytuacji gdyby powiadomienie o podłożeniu bomby otrzymano po normalnych godzinach pracy.
• Prowadzić spis wszystkich niezbędnych numerów telefonicznych.

Scharakteryzowany problem terroru bombowego wskazuje jednoznacznie, że tego typu metoda jest najbardziej spektakularna w działaniach terrorystów i aby podjąć wyzwania w celu udaremnienia zamachów potrzebna jest współpracy całego społeczeństwa.

Opracował: ANDRZEJ MROCZEK
Autor z wykształcenia cywilnego jest pedagogiem o specjalności Edukacja dla Stanów Nadzwyczajnych i Kryzysowych oraz absolwentem studium podyplomowego Problematyki Zorganizowanej Przestępczości i Terroryzmu na Wydziale Prawa i Administracji UW. Ukończył szereg specjalistycznych kursów min.: Identyfikacji Broni Palnej i Materiałów Wybuchowych ATF (Bureau of Alcohol,Tobacco and Firearms Departamentu Skarbu USA),polskiego śledztwa powybuchowego oraz ZD11 niemieckiego BKA, Terroryzmu i Proliferacji BMR Departamentu Obrony USA, posiada uprawnienia do neutralizacji ładunków i urządzeń wybuchowych. Członek rady programowej Centrum Badań nad Terroryzmem Collegium Civitas. Zgłoszony jako jeden z ekspertów do tworzonej Europejskiej Sieci Ekspertów d/s Terroryzmu UE między innymi z zakresu zarządzania kryzysowego po dokonanym zamachu terrorystycznym (Consequence Management in the Event of Terrorist Incidents). Obecnie pracuje w Wydziale ds. Terroryzmu MSWiA.

Tekst pochodzi z konferencji naukowej pt.: Polityczne metody zwalczania terroryzmu, która odbyła się 14 stycznia 2005 roku w Toruniu