Marcin F. Gawrycki, „Między wojną a pokojem…” – recenzja

Dodane przez admin dnia 10/27/2005 w kategorii Literatura | komentarze

Terroryzm należy obecnie do zjawisk najsilniej wpływających na poczucie bezpieczeństwa dzisiejszych społeczeństw. Po upadku dwubiegunowego podziału świata, strach przed wojną globalną został zastąpiony lękiem przed zamachami terrorystycznymi – lękiem podzielanym przez ludzi zamieszkujących niemal każdy kontynent. Paradoksalnie, koniec ZSRR i idei światowej rewolucji nie wyzwolił międzynarodowej społeczności od poczucia zagrożenia przed przemocą polityczną, lecz przyczynił się do narodzin nowych obaw. Koniec zimnej wojny równocześnie umożliwił erupcję na niewyobrażalną skalę sił które już wkrótce stały się przyczyną otwarcia na świecie nowego frontu. Zamachy dokonywane są z przerażającą logiką globalnej sieci terrorystycznej w każdym zakątku naszej planety, nie szczędząc największych światowych stolic i miast.

W czasie kiedy oczy dzisiejszego świata zwrócone są na wojnę z globalnym terroryzmem, jaką prowadzą Stany Zjednoczone wraz z sojusznikami a Europa staje się w tym czasie kolejnym celem ekstremistów muzułmańskich, w jednym z najważniejszych państw Ameryki Południowej, trwa konflikt będący echem marksistowskich i rewolucyjnych haseł. Podczas gdy zimna wojna była kolebką Al-Kaidy w Afganistanie, tak eksport rewolucji w Ameryce Łacińskiej przyczynił się do wybuchu wojny domowej w Kolumbii.

Praca Marcina F. Gawryckiego Między wojną a pokojem – narodowe i międzynarodowe koncepcje rozwiązania konfliktu zbrojnego w Kolumbii, jest niezwykle ważna dla osób zajmujących się naukowo terroryzmem. Wskazuje bowiem, że dziś poza głównym frontem walki z terroryzmem wynikającym z radykalizmu muzułmańskiego istnieją miejsca gdzie tego rodzaju przemoc wyznacza charakter funkcjonowania państwa. Tak jak dawniej Irlandia Północna czy Hiszpania, tak obecnie Kolumbia jest targana nieustającą walką z ugrupowaniami terrorystycznymi. Kolumbia, jako kraj podzielony przez wojnę domową gdzie duży obszar kraju kontrolowany jest przez zwalczających się terrorystów z FARC, ELN i AUC, najczęściej istniała w polskiej świadomości jako kraj zajmujący pierwsze miejsce w światowej produkcji kokainy. Książka Marcina F. Gawryckiego pokazuje, że za tym obrazem Kolumbii kryje się długa historia trwającej już niemal pół wieku wojny domowej. Każdy kto chce orientować się w dzisiejszej sytuacji wewnętrznej tego państwa a także zrozumieć przyczyny obecnego stanu rzeczy, z całą pewnością znajdzie w niej odpowiedzi na większość pytań.

Praca ta głęboko analizuje problem terroryzmu w Kolumbii. Znajdziemy w niej nie tylko przedstawienie najważniejszych uczestników konfliktu poczynając od ostatniej, tak silnej na świecie partyzantki lewicowej jaką jest FARC, poprzez zwalczające lewicowych terrorystów, równie brutalne paramilitarne bojówki z AUC, kończąc na wszelkich innych grupach zaangażowanych w konflikt, takich jak rząd, armia oraz organizacje pokojowe. Autor bowiem postarał się nie tylko zbadać konflikt wewnętrzny w Kolumbii, ale też przedstawił całą, ciągnącą się do dziś, drogę prowadzącą do odnalezienia rozwiązania politycznego kryzysu w Kolumbii, w którą oprócz kolumbijskich elit zaangażowały się różne grupy społeczne a także inne państwa. Jest to bogata praca również właśnie ze względu na zawarcie w niej analizy międzynarodowego piętna kolumbijskiej wojny. Należy pamiętać, że Kolumbia jako największy na świecie producent kokainy na świecie, ze swoimi problemami i obecnymi tendencjami całego regionu (Wenezuela) może by przyczyną rozlania się konfliktu na inne państwa. Książka odnosi się również do odwiecznego kłopotu z obecnością USA w Ameryce Łacińskiej. Niezwykle wartościowe dla czytelnika są oceny najświeższych wydarzeń kolumbijskiego konfliktu, tym wartościowsze gdyż dotyczą tych, które wystąpiły już po 11 września 2001 roku. Strategia jaką przybrała Kolumbia w walce z terrorystami w czasie globalnej wojny z terroryzmem, jest wyznacznikiem przyszłych zjawisk, jakie zaistnieją w kolumbijskim kryzysie.

Nie było chyba dotychczas w Polsce pracy tak głęboko poruszającej problem wewnętrznego konfliktu zbrojnego w Kolumbii. Wszyscy, którzy sięgną po tę pracę mogą liczyć nie tylko na przedstawienie konfliktu w jasny i czytelny sposób wraz z jego głównymi bohaterami. Marcin F. Gawrycki przedstawia w niej niezwykle interesującą tezę, że u stóp przemocy politycznej w Kolumbii nie stoją tylko echa zbrojnych dążeń do rewolucji oraz dzisiejsze zyski z handlu kokainą. Autor wykazuje, iż wojna w Kolumbii nie zaczęła się wraz z rewolucyjnymi dążeniami marksistowskich partyzantów wynikającymi z reguł zimnej wojny, ale że konfliktogenne dążenia uczestników kryzysu kolumbijskiego leżą głęboko zakodowane w charakterze i „duszy” społeczeństwa oraz narodu kolumbijskiego. Daje to nam znacznie ciekawsze niż dotychczas spojrzenie na przyczyny konfliktu w Kolumbii oraz pozwala zrozumieć skutki w postaci wojny domowej, jakie obserwujemy dzisiaj.

Terroryzm FARC, AUC i ELN i walka tych organizacji między sobą oraz z armią nie jest jedynym przejawem kolumbijskiego kryzysu. Zaangażowanie w konflikt USA, utrata kontroli przez państwo nad znacznym obszarem, zbrodnie wojenne, handel kokainą finansujący walkę zdegenerowanych ideowo terrorystów, porwania i zabójstwa a także brutalność wojska oraz niekonsekwencja administracji rządowej – wszystko to wskazuje, że konflikt w Kolumbii niezwykle trudno będzie zakończyć. Przedstawienie w pracy tych przejawów konfliktu kolumbijskiego ułatwia poznanie charakteru kryzysu politycznego w tym państwie. Jednocześnie najważniejsze wydarzenia z historii Kolumbii, jakie ponadto opisuje w książce autor, takie jak La Violencia, podział społeczeństwa na liberałów i konserwatystów czy XIX-wieczne wojny domowe sugerują, że przyczyny leżą znacznie głębiej.

Książkę Marcina F. Gawryckiego z całą pewnością można polecić nie tylko osobom zajmującym się Ameryką Południową. Chociaż wszyscy zainteresowani historią Kolumbii znajdą w niej wiele niezbędnych informacji, praca okaże się nieocenioną pomocą dla tych wszystkich politologów, którzy chcą zrozumieć charakter obecnej sytuacji wewnętrznej w Kolumbii. Nie trzeba też dodawać, że badacze terroryzmu otrzymali niezwykle bogate wśród tak nielicznych w Polsce prac o Kolumbii, źródło informacji analizujące cały problem.

Marcin F. Gawrycki, Między wojną a pokojem – narodowe i międzynarodowe koncepcje rozwiązania konfliktu zbrojnego w Kolumbii, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004.

Ilość stron: 256
Rok wydania: 2004
ISBN 8323500142
Format 230×160 mm

Opracował:  ŁUKASZ PIOTROWSKI

Książki na temat międzynarodowego terroryzmu znajdą Państwo na: