Konferencja w Szczecinie 1-2 czerwca 2005 [sprawozdanie]
Konferencja pt.: Terroryzm i konflikty zbrojne na przełomie XX i XXI wieku, Szczecin 1-2 czerwca 2005 – sprawozdanie
Uniwersytet Szczeciński wraz z Komendą Wojewódzką Policji w Szczecinie, Kołem Naukowym „Politolog”, Kołem Naukowym „Bezpieczeństwo i Wojskowość” oraz Pomorskim Oddziałem Straży Granicznej zorganizował interdyscyplinarną, międzynarodową konferencję naukową poświęconą szerokiemu zagadnieniu terroryzmu i współczesnych konfliktów zbrojnych. Patronat nad imprezą objęło Biuro Bezpieczeństwa Narodowego.
Fot. Jakub Ciechanowski
Wśród zaproszonych gości znalazło się wielu teoretyków, jak i praktyków, zajmujących się badaniami nad terroryzmem i jego zwalczaniem. Program spotkania realizowany był przede wszystkim na panelach, poświęconych różnym obszarom tematu konferencji. Wykłady wprowadzające wygłosili: prof. dr hab. Ryszard Zięba (temat: Bezpieczeństwo a terroryzm – aspekty teoretyczne), dr Bartosz Bolechów oraz prof. dr hab. gen. broni pil. Jerzy Gotowała (Terroryzm powietrzny).
Fot. Jakub Ciechanowski
Na szczególne uznanie zasługiwał, w ocenie naszych obserwatorów, referat dra Bolechowa, zatytułowany: „Nowy terroryzm – paradygmat wojny”. W swym wystąpieniu, skróconym z racji braku czasu, dr Bolechów omówił koncepcję „nowego terroryzmu”, z którym mamy do czynienia dziś, wyszczególnił także przyczyny terroryzmu w systemie podwubiegunowym, zaznaczając przy okazji różnice z poprzednimi modelami terroryzmu, obecnymi po drugiej wojnie światowej. Postawił także hipotezę, że terroryzm współczesny jest zastępczą formą wojny. Wojna w postaci znanej z historii konfliktów zbrojnych nie miałaby racji bytu ze względu na istniejący nuklearny pat. Referat ten powinien się wkrótce ukazać w materiałach pokonferencyjnych.
Następnie miała miejsce dyskusja panelowa, którą moderował pan Krzysztof Liedel z Międzyresortowego Centrum ds. Zwalczania Przestępczości Zorganizowanej i Międzynarodowego Terroryzmu. Uczestnikami byli: prof. dr hab. Bogdan Szajkowski (Uniwersytet Szczeciński), prof. dr hab. Kazimierz Malak (Akademia Świętokrzyska). Dyskusja poświęcona była zagadnieniu globalizacji terroryzmu. Interlokutorzy nie mogli się zgodzić przede wszystkim, co do fundamentalnych kwestii: definicji terroryzmu oraz obszaru jego działania (czy można mówić o terroryzmie globalnym).
Po dyskusji uczestników konferencji zaproszono na pokaz pirotechników z brygady antyterrorystycznej Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie. Zademonstrowano działanie robota, służącego przy pracach pirotechnicznych, a także działanie działka wodnego, którego użyto do neutralizacji podejrzanego pakunku. Pokaz komentował dr podinsp. Marek Cupryjak z KWP w Szczecinie.
Fot. Jakub Ciechanowski
Kolejną częścią konferencji były obrady w panelach. Nasi obserwatorzy zdecydowali się przysłuchiwać referatom poświęconym zagadnieniu bezpieczeństwa polski w kontekście zagrożeń terrorystycznych. W dyskusji na ten temat najciekawszy głos zabierał pan Krzysztof Liedel. Jego główne wystąpienie poświęcone było budowie systemu przeciwdziałania terroryzmowi w Polsce. Obalił w nim wiele wątpliwości, które wnosili poprzedzający referenci, przedstawiając w jakim kierunku zmierza reforma instytucji, zajmujących się w Polsce przeciwdziałaniem terroryzmu. Zaznaczył także, iż koncepcja użycia wojska zarówno w działaniach kontrterrorystycznych jak i antyterrorystycznych nie ma szans powodzenia na gruncie polskim. Dyskusja na ten temat była bardzo burzliwa i zarazem interesująca, tym bardziej, że głos zabrał podinsp. dr Marek Cupryjak, będący specjalistą KWP w Szczecinie z zakresu działań kontrterrorystycznych. Jego referat traktował o zachowaniach w przypadku zaistnienia aktu o charakterze terrorystycznym, poruszył w nim między innymi kwestię negocjacji w sytuacjach z zakładnikami. Niestety mimo 4 godzinnego czasu przeznaczonego na panel, dyskusja przeciągnęła się uniemożliwiając dwóm prelegentom wygłoszenie w pełnej postaci swych referatów. Należy tylko mieć nadzieję, że w przygotowywanej publikacji ich nie zabraknie.
Z racji odbywania się wielu paneli w tym samym czasie nasi obserwatorzy nie mogli brać we wszystkich udziału, jednakże z informacji innych uczestników wnioskujemy, że było one bardzo owocne i ciekawe. Szczególnie dobre oceny zbierało wystąpienie dra Jacka Posłuszny i dr Elżbiety Posłuszny poświęcone terroryzmowi jednej sprawy (terroryzmowi zredukowanego pola konfliktu). Tematy paneli obejmowały: Oblicza terroryzmu, Terroryzm jako globalne wyzwanie, Bliski Wschód – Islam – Irak, Wspólnotę Niepodległych Państw – Rosja – Czeczenia. Podsumowaniem pierwszego dnia był uroczysty bankiet w hotelu, gdzie zakwaterowani byli uczestnicy konferencji.
Fot. Jakub Ciechanowski
Drugi dzień przebiegał w podobnym porządku do pierwszego – wykład wprowadzający, po nich dyskusja panelowa (temat: Konflikty międzynarodowe – metody rozwiązywania, prowadzone przez ppłka mgra Grzegorza Ciechanowskiego. Praca w panelach obejmowała problematykę: antyterroryzmu, bezpieczeństwa i współpracy, terroryzmu jako zjawiska społecznego, bioterroryzmu oraz współczesnych konfliktów międzynarodowych. W tym ostatnim panelu wzięli udział nasi obserwatorzy. Naszą uwagę przykuły przede wszystkim referaty pań, biorących udział w konferencji. Mgr Renata Włoch z Uniwersytetu Warszawskiego przedstawiła problem zbrojeń jądrowych Indii i Pakistanu oraz perspektywę konfliktu między tymi nowymi potęgami atomowymi. Natomiast Anna Niwczyk mówiła na temat współczesnych konfliktów w Indonezji. Jej wystąpienie wzbogacone było o prezentację multimedialną. Poruszona problematyka skupiała się głównie na przedstawieniu przestrzennego wymiaru konfliktów etnicznych w Indonezji (omówienie konfliktów etnicznych w poszczególnych prowincjach kraju), pani Niwczyk zaznaczyła także jak wiele grup etnicznych stosuje w tamtym regionie metody terrorystyczne.
Fot. Anna Niwczyk
Na koniec odbył się pokaz plutonu specjalnego Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej. Akcja polegała na zatrzymaniu podejrzanych, uciekających samochodem osobowym. Użyto przy tym siatkowego zestawu obezwładniającego.
Fot. Jakub Ciechanowski
Na szczególne uznanie naszych obserwatorów zasłużyła wspaniała organizacja imprezy oraz jej wysoki poziom merytoryczny. Na uwagę zasługuje także możliwość nabycia książek wydawnictwa Adam Marszałek w promocyjnych cenach. Mamy nadzieję, że więcej tego typu konferencji będzie miało miejsce w Szczecinie oraz, że będziemy mogli w nich uczestniczyć.
Oficjalna strona konferencji: http://www.chrobry.pl/~terror2005/
Opracował: Szymon Wudarski
Nasi obserwatorzy: Szymon Wudarski i Wojciech Grabowski, zdjęcia dzięki uprzejmości organizatorów, Jakub Ciechanowski oraz ze zbioru prywatnego Anny Niwczyk